Мэдээ мэдээлэл

Ерөнхийлөгч ямар байх ёстой вэ?

1990 оноос Монгол Улс Ардчилсан тогтолцоонд шилжсэнээр иргэд төрийн үйл ажиллагаанд шууд оролцож эсвэл өөрсдийн сонгосон төлөөлөгч болон төлөөллийн байгууллагаараа дамжуулан төрийн эрх мэдлийг барих боломжийг бий болгосон. Үүний нэг илрэл нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг сонгох сонгууль юм.

Олон хүмүүс Ерөнхийлөгч ямар байх ёстой вэ гэдгийг ерөнхийлөгчийн дүр төрхийн (имиджийн) тухай асуудал гэж ойлгож магадгүй, гэхдээ энэхүү нийтлэлд ерөнхийлөгчийн албан тушаал нь ямар байхыг шаарддаг вэ гэдэгт хариу өгөхийг зорьлоо. Хэнийг ерөнхийлөгчөөр сонгох нь ард түмний сонголт байдаг бол Ерөнхийлөгч ямар байх ёстой вэ гэдэг нь түүний статус, хууль эрх зүйн орчин, нийгмийн хүчин зүйлс зэргээс шалтгаалдаг.

Сонгуулийн санал тоолох үйл ажиллагаанд хяналт тавих ажиглагчдыг бэлдэх сургалт болов

2008 оны УИХ-ын сонгуулиар санал тоолох үйл явцад хамгийн их будлиан гарсан мэдээлэл байдаг ба харамсалтай нь УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулиар иргэний нийгмийн байгууллагууд санал тоолоход байлцан хянах боломжгүй байв. Тэгвэл Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хуулинд зааснаар төрийн бус байгууллагууд санал тоолох үйл явцыг сонгогчийн төлөөлөгчийн хувьд байлцан ажиглах боломж нээлттэй байна.

Цэвэр сонгууль-цэвэр нэрийн жагсаалт

Эдийн засгийн хямрал, олон жил хүлээгдсэн Оюу толгойн гэрээний дуулианд энэ жилийн Ерөнхийлөгчийн сонгууль чимээ шуугиан багатайхан дөхсөөр нэг л мэдэхэд хаяанд иржээ. Сонгууль ойртохтой зэрэгцээд өмнөх сонгуулиудын маргаан будлиан давтагдах вий гэж сэрэмжлэх бодол хэн хүний санаанд орж эхэлсэн нь сүүлийн үед илт мэдрэгдэх болов. Энэ нь ч аргагүй. Монголчууд ардчиллыг сонгосноос хойш хэд хэдэн удаагийн сонгуулиар төр засгаа тайван замаар сонгон, УИХ дахь намууд нь олонхи цөөнхийн байраа нударга зөрүүлэлгүй солилцсоор, ер нь бол Азидаа л дориун ардчилалтай яваа гэх гадныхны магтаалд дасаад байтал долдугаар сарын 1-ний үйл явдал энэ бүхэнд цэг тавьж орхисон гэхэд болно.

Мэдээ, мэдээлэл

Шударга сонгуулийн төлөө иргэний нийгмийн хяналт сүлжээнээс Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн үйл явцад хяналт тавих талаар тавьсан саналыг Сонгуулийн Ерөнхий Хороо дэмжиж, хамтран ажиллахаа мэдэгдэв. Сүлжээний гишүүн байгууллагууд сонгогчдын нэрийн жагсаалт, санал тоолох ажиллагаанд мониторинг хийхэд сонгуулийн хороодын зүгээс дараах байдлаар дэмжлэг үзүүлэх юм. Үүнд:

Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн нутаг дэвсгэрийн хороод, тэдгээрийн бүрэлдэхүүнийг нийтэд мэдээллээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг зохион байгуулж явуулах цаг хуваарийн дагуу Сонгуулийн Ерөнхий Хороо нь 2009 оны 3 дугаар сарын 27-ны өдөр гаргасан тогтоолоороо Монгол улсын ерөнхийлөгчийн сонгуулийн нутаг дэвсгэрийн хороод, тэдгээрийн бүрэлдэхүүнийг баталж нийтэд мэдээлснийг энд толилуулж байна.

2009 оны Ерөнхийлөгчийн ээлжит сонгуулийг албан ёсоор зарлалаа

Сонгуулийн Ерөнхий хороо өнөөдөр 2009 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль эхэлснийг албан ёсоор зарлалаа. СЕХ сонгуулийг зарласнаас тав хоногийн дараагаар УИХ-д суудалтай улстөрийн намууд нэр дэвшүүлэх ажлыг эхлэн тав хоногийн дотор дуусах ёстойгоос үзвэл ээлжит сонгуульд нэр дэвшигчид дөрөвдүгээр сарын 4 гэхэд тодорч дуусна. СЕХ-ны дарга Н.Лувсанжав мэдэгдснээр ээлжит сонгуулийг дөрвөн тэрбум төгрөгт багтаан зохион байгуулах бөгөөд энэ сонгуульд  гадаадад байгаа Монголчуудыг  оролцуулах боломжгүй  ажээ. Сонгогчдын 75 орчим хувьтай сонгуульд оролцоно гэсэн урьдчилсан таамагтай байгаа хэмээн тэрбээр мэдэгджээ. 1997 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд сонгогчдын 83, 2001 онд 82, 2005 онд 74,9 хувь саналаа өгсөн аж.

Монгол Улсын Их Хурлын 2008 оны сонгуулийн нэгдсэн дүн

Сонгуулийн ерөнхий хорооны дарга Б.Баттулга долдугаар сарын  14-нд Ерөнхийлөгч Н.Энхбаярт УИХ-ын гишүүнээр сонгогдсон 66 хүний нэрийг өргөн барьжээ.  Эдгээр 66 суудлын 39 нь МАХН, 25 нь АН, нэг нь ИЗН, нэг бие даан нэр дэвшигчид ногдож байна. Үлдсэн 10 суудал буюу УИХ-ын 25 /Баянгол/, 7 /Дорнод/, 18 /Хэнтий/ -р тойргуудын дүнг дахин тоолж буй тул албан ёсоор зарлаагүй байна. Аймаг, дүүргийн тойргийн хорооны эцсийн шийдвэрээр нэгдсэн дүн гаргах учраас маргаангүй сонгогдсон хүмүүсийн нэрийг ч өргөн бариагүй аж.

Civil Society Statement

We deeply regret the violence that erupted after the public protest on July 1, 2008, leaving several people dead, many injured, and valuable public and private property destroyed, including precious cultural artifacts. We believe this violence was an extreme expression of deep-seated anger and frustration accumulated by significant sections of the society as a result of persistent injustice and corruption.

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнгүй улс

Үе, үеийн төрийн түшээд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн Үндсэн хуулиар олгогдсон сонгох, сонгогдох эрхийг эдлэх боломжыг өгсөнгүй. Энэ удаагын УИХ-ын сонгуулийн кампанит ажил орон даяар явагдаж байгаа ч хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд мэдээлэл олгосонгүй. Иргэд төрд хэнийг сонгохоо аль хэдийн шийдчихээд саналаа өгөхөө хүлээж байгаа энэ өдрүүдэд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд саналын хуудас хэрхэн бөглөхөө ч мэдэх боломжгүй байна. 

Pages

Сонгууль

Subscribe to Мэдээ мэдээлэл