Сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторинг

Сонгуулийн автоматжуулсан системийг сонгуульд бэлтгэх үйл явцад хийж буй мониторингийн явц

2021 оны МУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн бэлтгэл хангах ажлын хүрээнд сонгуулийн автоматжуулсан системд багтах программ хангамж, техник хэрэгслийн ажиллагааг туршиж баталгаажуулан, гэрчилгээ олгох үйл ажиллагаа нам, эвсэл, ТББ-уудаас томилсон ажиглагчид байлцан хяналт тавив. Энэ хүрээнд СЕХ-ны Мэдээлэл технологийн ажлын хэсэг Доминион вотинг компанитай онлайн харилцаж программын шинэ хувилбар 5.14-ын эх кодоос түүвэрлэн үзэж танилцав. Үүнд СЕГ,Тагнуулын ерөнхий газар, МАН, ХҮН намын төлөөлөл, Доминионы төлөөлөгчид болон ТББ-ын төлөөлөл оролцлоо. Түүнчлэн хэсгийн хороод руу илгээхээр бэлтгэсэн санал тоолох төхөөрөмжүүдээс түүвэрлэн авч Орц – модем залгах, USB оролт, CF картын 2 оролт, цахилгааны болон баттерей залгах оролтыг болон Уникал Пассворд шалгаж үзэв. Хяналт 2021 оны 6-р сарын 5-нд орон даяар сонгуулийн дүнг дамжуулах, дүнг нэгтгэж харуулах программыг шалгахад оролцож хяналт тавина. 

Сонгуулийн автоматжуулсан системийн хөндлөнгийн хяналтын явц

МИДАС ТББ бүх нам эвслийн хөндлөнгийн тестэд байлцаж арга зүйн зөвлөгөө өгч хамтран ажиллалаа.  Санал тоолох төхөөрөмжийн тестийг хийхдээ СЕХ-ны гэрчилгээжүүлж, ачуулахаар бэлтгэсэн төхөөрөмжөөс санамсаргүй байдлаар сонголт хийж бодит саналын хуудаснаас 20  хуудас авч дараах тестүүдийг хийж үзлээ.

Сонгуулийн автоматжуулсан системийг сонгуульд бэлтгэх үйл явцад хийж буй мониторингийн явц

2012 оны сонгуулиас эхлэн сонгуулийг зохион байгуулахад гарсан нэг  томоохон өөрчлөлт бол саналыг автоматаар тоолох болсон явдал билээ.

Хэвлэлийн мэдээ: Сонгуулийн автоматжуулсан системийг сонгуульд бэлтгэх үйл явцад хийж буй мониторингийн явц

Шударга сонгуулийн төлөө иргэний нийгмийн сүлжээний гишүүн МИДАС ТББ нь 2012 оноос эхлэн сонгуульд санал тоолох автоматжуулсан системийг нэвтрүүлснээс хойш УИХ-ын болон Ерөнхийлөгчийн сонгуульд хөндлөнгийн хяналт, мониторинг хийж ажиллаж ирсэн. Энэхүү хугацаанд автоматжуулсан системийн найдвартай ажиллагааг сайжруулах чиглэлээр зөвлөмж гарган мониторингийн тайландаа тусгаж ирсэн ба тэдгээрийн ихэнхийг СЕХ хүлээн авч дараа дараагийн сонгуулийн бэлтгэл ажилдаа хэрэгжүүлж ирлээ.

2012 оны УИХ-ын сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторингийн урьдчилсан дүн

Бүртгэлийн хэсэгт сонгогчийн хурууны хээг танихгүй байх, хэвлэх машин гацах, компьютер гацах, мэдээллийн баазад бүртгэлгүй хүмүүс олон байх зэрэг тохиолдлууд 10 гаруй хэсгийн хороонд гарсан байна.  Компьютер гацсан нөхцөлд ихэнх тохиолдолд унтрааж дахин асаах хэлбэрээр өөрсдөө засах оролдлого хийж байсан. Хурууны хээний машин бохирдсноос уншихгүй байх тохиолдол  22-р тойргийн 12-р хэсгийн хороонд гарсан.  Юутай ч бүртгэлийн системийг автоматжуулсны ачаар 25-р тойргийн 24 хэсгийн хороон дээр дахин санал өгөх оролдлого 2 удаа гарсныг болон 9-р хэсгийн хороон дээр хүүхдийнхээ иргэний үнэмлэхээр санал өгөх гэж байсан тохиолдлыг илрүүлжээ.

Сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторингийн явц

СЕХ-ны Мэдээллийн технологийн төв, ТЕГ, МШХХТГ-аас хамтран байгуулсан сонгуулийн автоматжуулсан системийг гэрчилгээжүүлэх ажлын хэсгээс санал тоолох машинд 20 саналын хуудсыг санамсаргүй тохиолдлоор бөглөж 50 удаа уншуулж тест хийсэн бөгөөд энэхүү  тест болон эх кодын шалгалтыг үндэслэн санал тоолох машины ажиллагааг хэвийн, найдвартай гэж дүгнээд байна. Үүнээс гадна Доминион вотинг компаниас хоорондоо ялгаатай 17 саналын хуудас уншуулж тест хийсэн. Харин мониторингийн багийн зүгээс  өөрсдийн боловсруулсан тестийн тавилаар машиныг шалгах хүсэлт тавьсан боловч  боломжгүй гэсэн хариу өглөө.

Сонгуулийн автоматжуулсан системийг гэрчилгээжүүлэх үйл явц

2012  оны УИХ-ын сонгуулиар анх удаа автомат төхөөрөмж ашиглан санал тоолох гэж буйтай холбоотой “Шударга сонгуулийн төлөө иргэний нийгмийн хяналт”  сүлжээний гишүүн Мидас ТББ сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторинг хариуцан ажиллаж байна.

Санал тоолох автомат машины эх кодыг дахин нарийвчлан хянах шаардлагатай

2012  оны УИХ-ын сонгуулиар анх удаа автомат төхөөрөмж ашиглан санал тоолох гэж буйтай холбоотой “Шударга сонгуулийн төлөө иргэний нийгмийн хяналт”  сүлжээний гишүүн Мидас ТББ сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторинг хариуцан ажиллаж байна.

Сонгууль

Мэдээ

Хэвлэл мэдээллийн мониторинг

Сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторинг

Сонгогчдын нэрсийн жагсаалтын мониторинг

Сонгуулийн өмнөх үеийн мониторинг

Санал тоолох үйл ажиллагааны мониторинг

Мэдээ

Хэвлэл мэдээллийн мониторинг

Сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторинг

Сонгогчдын нэрсийн жагсаалтын мониторинг

Сонгуулийн өмнөх үеийн мониторинг

Санал тоолох үйл ажиллагааны мониторинг

Мэдээ

Хэвлэл мэдээллийн мониторинг

Сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторинг

Мэдээ

Хэвлэл мэдээллийн мониторинг

Сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторинг

Сонгогчдын нэрсийн жагсаалтын мониторинг

Үзэл бодол

Санал тоолох үйл ажиллагааны мониторинг

Мэдээ

Үзэл бодол

Хэвлэл мэдээллийн мониторинг

Сонгогчдын нэрсийн жагсаалтын мониторинг

Санал тоолох үйл ажиллагааны мониторинг

Шүүмж, дүн шинжилгээ

Мэдээ

Үзэл бодол

Хэвлэл мэдээллийн мониторинг

Шүүмж, дүн шинжилгээ

Сонгогчдын нэрсийн жагсаалтын мониторинг

Сонгуулийн өмнөх үеийн мониторинг

Санал тоолох үйл ажиллагааны мониторинг

Хүний эрх

Subscribe to Сонгуулийн автоматжуулсан системийн мониторинг