Хэвлэл мэдээллийн мониторинг

Нийгмийн сүлжээн дэх сонгуулийн сурталчилгааны мониторинг

Хамгийн их хариу үйлдэлтэй постуудын 30 хувь нь 5 сарын 26-нд, 30 хувь нь 5 сарын 27-ны өдөр фейсбүүкт орсон байгаагаас дүгнэвэл хэдийгээр сонгуулийн сурталчилгаа эхэлсэн өдөр нэр дэвшигчидтэй холбоотой олон постууд орсон ч түүнд үзүүлэх хариу үйлдэл бага байсан байна. Харин эсэргээр нь сүүлийн 2 өдөр цөөн постууд орсон хэдий ч тус постуудад хамгийн их хариу үйлдэл үзүүлж мэдээллүүд идэвхжсэн байна. Хамгийн их хариу үйлдэлтэй постуудын 90 хувь нь сонгуулийн сурталчилгааны эхний 7 хоногт фэйсбүүкт постлогджээ. Эдгээр хамгийн олон хариу үйлдэл авсан постууд нь нийт хариу үйлдлийн 63 хувийг эзэлж байна. Мөн хамгийн их хариу үйлдэлтэй постуудын хариу үйлдлийн хэлбэрийг задалж харвал шейр хийж түгээх хандлага түгээмэл байгаа нь ажиглагдлаа.

Нэр дэвшигчдийг магтаж сайшаасан, эерэг өнгө аястай сонгуулийн сурталчилгаа үргэлжилсээр...

“Шударга сонгуулийн төлөө иргэний нийгмийн хяналт сүлжээ”-ний гишүүн байгууллага болох Глоб Интернэшнл төв нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2021 оны сонгуулийн сурталчилгаанд телевизийн мониторинг хийж Сонгуулийн тухай хууль болон СЕХ, ХХЗХ-оос хамтран баталсан журмын хэрэгжилтэд хяналт тавин ажиллаж байна.

Фэйсбүүк дэх сонгуулийн сурталчилгааны мониторинг

Ардчилсан сонгуульд өрсөлдөөний тэгш гараа буюу сонгуулийн кампанит ажил явуулах нөхцөл тэнцвэртэй байх нь туйлын чухал юм. Сонгуульд оролцогч талуудын хувьд нэг талаас, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж сонгогчдод саадгүй хүрч ажиллах бололцоо нөхцөл бүрдсэн байх ёстой. Нөгөө талаас, мэдээллийн экосистемд аль нэг тал хэт давамгайлахгүй, сонгогч бүх талын тэнцвэртэй мэдээлэл хүлээн авах бололцоо бүрдэх учиртай. Энэ нөхцөлийг хангахын тулд улс орнууд сонгуулийн сурталчилгаанд хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл ашиглах асуудлыг нарийвчлан зохицуулж сонгогчдыг төөрөгдүүлэх мэдээлэл цацагдах, мөнгөтэй талууд хэт давамгайлахаас сэргийлэх, аливаа төлбөртэй мэдээллийн эх сурвалжийн ил тод байдлыг хангах гэх мэт янз бүрийн арга хэмжээг тусгасан байдаг. Европын цөөнгүй оронд сонгуулийн төлбөртэй сурталчилгааг нэг мөр хориглосон нь ч бий. Харин цахим орчинд сонгуулийн сурталчилгааг шударга сонгуулийн зарчимд нийцүүлэн хэрхэн зохицуулах асуудал олон улсад нэлээд маргаан дагуулж буй сэдэв болоод байгаа билээ.

Телевизийн сурталчилгааны мониторинг

Телевиз Зөрчил илэрсэн огноо Төлбөртэй сурталчилгааны хугацаа Хэтэрсэн хугацаа
MN25 2020.06.21 1:04:16 0:04:16
NTV 2020.06.20 1:02:48 0:02:48
TV9 2020.06.16 2:01:26 1:01:26
UBS 2020.06.18 1:15:54 0:15:54
UBS 2020.06.19 1:17:21 0:17:21
UBS 2020.06.20. 1:16:23 0:16:23
UBS 2020.06.22 1:08:29 0:08:29

Мониторингийг 2008, 2012, 2016 оны УИХ-ын, 2005, 2009 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн үеэр хийсэн хэвлэл мэдээллийн мониторингийн аргачлалд тулгуурлан 2019 оны МУИХСтХ, 2006 оны Сонгуулийн төв байгууллагын тухай хууль, 2020 оны СЕХ, ХХЗХ-ны хамтран баталсан “Радио, телевизээр сонгуулийн сурталчилгаа нэвтрүүлэх, хяналт тавих журам”-д нийцүүлэн боловсруулсан арга зүйн дагуу хийж, мэдээллийг SPSS20, EXCEL программд оруулан нэгтгэн боловсруулав. Мониторингид МҮОНТ, TV9 телевиз (I суваг), MN25 суваг телевиз (I суваг), UBS (I суваг), NTV телевиз (I суваг) гэсэн 5 телевизийг хамруулав.1 Дээрх телевизүүдийг сонгохдоо олон нийтийн санхүүжилт ашигладаг, хамгийн хүртээмжтэй, орон даяар цацагддаг, агаарын долгион ашигладаг, үзэгчдийн тоо, рейтинг өндөр, зах зээлд дөрвөөс доошгүй жил тогтвортой үйл ажиллагаа явуулж буй зэрэг шалгуурыг үндэслэл болголоо. Телевизийн мониторингийг хуульд заасан албан ёсны сурталчилгааны үе буюу 6 дугаар сарын 2-22-ны өдөр, сурталчилгаа зогссон үе буюу 6 дугаар сарын 23-ны өдөр гэсэн үндсэн хоёр үечлэлээр хийлээ.

Телевизийн мониторинг

Нийт сонгуультай холбоотой мэдээллийг агуулгын хувьд ангилан үзвэл 62% нь захиалгатай буюу төлбөртэй сурталчилгаа, 16 хувь нь сонгогчдын боловсролд зориулсан мэдээлэл 11% хувь нь далд сурталчилгаа байв. Харин үлдсэн 11% нь ажлаа тайлагнасан талаарх мэдээлэл эзэлжээ. МҮОНТ болон бусад арилжааны телевизүүд 6-7 нам эвсэлд түлхүү цаг оноосон нь мониторингоор илрэв. МҮОНТ хуулийнхаа дагуу нам, эвслүүдэд ойролцоо цаг оноожээ. Тус телевизийн сонгуультай холбоотой мэдээллийн хамгийн их цаг МАН-д оногдсон нь 17%-ийг эзэлсэн бол ойролцоо буюу 15%-ийг АН-д оноожээ. Харин бие даагчдад хуваарилсан цаг 16%-тай тэнцэв.

Нийгмийн сүлжээн дэх сонгуулийн сурталчилгааны мониторинг

  • Сонгуулийн сурталчилгаа эхэлснээс хойш 13 хоногийн хугацаанд сонгон авсан нэр дэвшигчдийн ФБ хуудастаа оруулсан постын тоо. Тэд өдөрт дунджаар 8-12 постыг оруулж байна. 
  • Нэр дэвшигчдийн фэйсбүүктээ оруулж буй постын дийлэнх нь эерэг болон төвийг сахисан хандлагатай байна.
  • Нэр дэвшигчид дунджаар 460 орчим хариу үйлдлийг нэг пост дээр авч байна. Үүний 94 хувь нь эерэг, 6 хувь нь сөрөг хандлагатай байна.
  • Нэр дэвшигчийн постыг нэг ижил хүн 3 ба түүнээс дээш удаа шэйр хийж буй тохиолдлуудыг баримтжууллаа. Бүх нэр дэвшигч дээр ийм тохиолдлууд бүртгэгдэв. Тухайлбал, нэр дэвшигчийн тодорхой нэг постыг тодорхой нэг хаягнаас 3-72 удаа шэйрлэж байна.

Телевизүүдэд төлбөртэй, захиалгатай нэвтрүүлгийн эзлэх хувь өсч байна

Мониторингийн хамрагдах хугацаанд 5 телевизийн 611 цаг 26 минут 49 секундын эфирийн бичлэгт мониторинг хийснээс 96 цаг 18 минут 09 секунд нь буюу 16% нь сонгуультай холбоотой мэдээлэл байв. Энэ нь нэгдүгээр үеийн мониторингтой харьцуулахад 2 пунктээр өссөн байна. МҮОНТ-ийн нам эвслүүдэд ойролцоо цаг хуваарилжээ. Тухайлбал МАН-д хамгийн их цаг оноосон нь 19%-тай тэнцсэн бол АН-д 15% оногджээ. Бусад нам эвслүүдэд 12%-иас доош хугацаатай тэнцэх цаг ногдуулжээ.

Телевизийн мониторинг

Мониторингийн зорилго нь УИХ-ын 2016 оны сонгуулийн үеэр ХМХ-ийн гүйцэтгэх үүргийг сайжруулах, ХМХ-ээр явуулж буй сурталчилгааны тэгш, тэнцвэрт байдал хэрхэн хангагдаж буйг олон нийтэд ойлгуулах, далд сурталчилгааг илрүүлэх, Сонгуулийн тухай хууль болон ХХЗХ, СЕХ-ны хамтран баталсан “Радио телевизээр сонгуулийн сурталчилгаа нэвтрүүлэх, хяналт тавих” журмын хэрэгжилтэд хяналт тавих явдал юм. УИХ-ын 2016 оны сонгуулийн үеэрх телевизийн мониторингд МҮОНТ, ТV9, MN25, ТV5, UBS гэсэн 5 телевизийг хамруулахаар сонгов.
Дээрх телевизүүдийг сонгохдоо Хэвлэлийн хүрээлэн, Максима ХХК-ны судалгаанд суурилж, олон нийтийн санхүүжилт ашигладаг, хамгийн хүртээмжтэй, орон даяар цацагддаг, агаарын долгион ашигладаг, үзэгчдийн тоо, рейтинг өндөр, зах зээлд 4-өөс дээш жил оршин тогтносон зэрэг шалгуурыг үндэслэв.
6 сарын 8-28-ныг дуустал үргэлжлэх 5 үе шаттай хийгдэж буй судалгааны 6 сарын 8-10 өдрийг хүртэлх сурталчилгааны өмнөх үе болон албан ёсны сурталчилгаа эхэлснээс хойших 6 сарын 11-13-ны хооронд хийгдсэн судалгааны дүнг танилцуулж байна.

Нийгмийн сүлжээн дэх сонгуулийн сурталчилгааны мониторинг

Сонгуульд оролцогч нам, эвсэл, нэр дэвшигчид цахим орчинд сонгуулийн сурталчилгаа явуулах нь сүүлийн сонгуулиудад эрс нэмэгдсэн ба үүнтэй холбоотой УИХ-ын сонгуулийн тухай хуульд тодорхой зохицуулалтууд туссаны дээр Сонгуулийн Ерөнхий Хороо, Харилцаа Холбооны Зохицуулах Хорооноос “Цахим орчин ашиглан сонгуулийн сурталчилгаа явуулах, түүнд хяналт тавих журам” батлаад байна.

2017 оны Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгууль: хэвлэл мэдээллийн мониторингийн ерөнхий дүн

“Шударга сонгуулийн төлөө иргэний нийгмийн хяналт сүлжээ”-ний гишүүн байгууллага болох Глоб интернэшнл төв нь МУ-ын Ерөнхийлөгчийн 2017 оны сонгуулийн сурталчилгаанд телевизийн мониторинг хийж Сонгуулийн тухай хууль болон СЕХ, ХХЗХ-оос хамтран баталсан журмын хэрэгжилтэд хяналт тавин ажиллаж байна.

Pages

Сонгууль

Subscribe to Хэвлэл мэдээллийн мониторинг