Мэдээ мэдээлэл

Өмнөх сонгуулиудаар зарим нэр дэвшигч сонгогчдыг нэг тойргоос нөгөөд бөөнөөр нь шилжүүлэн өөрсдийнхөө төлөө санал өгүүлэх зөрчил гарч байсан тухай янз бүрийн мэдээлэл байдаг. Үүнийг манайхны зарим нь царцааны нүүдэл гэж нэрлэсэн нь бий, олон улсын сонгуулийн практикт “нисдэг сонгогч” гэх нь ч бий.  Энэ нь нөгөө л сонгууль болгоноор будлианы эх сурвалж болдог гэж муу нэр дагуулсаар ирсэн сонгогчдын нэрийн жагсаалттай холбоотой гардаг асуудал. Энэ жил энэхүү зөрчил зарим тойрог, хэсэг дээр давтагдаад байгаа буюу сонгогчдыг нэг тойргоос нөгөө тойрогт, нэг хэсгээс нөгөө хэсэгт олон тоогоор шилжүүлж байгаа талаар сонгуульд оролцож буй зарим нам эвсэл өнгөрсөн долоо хоногт сонин хэвлэлээр мэдээлэн, түүнийг таслан зогсоох шаардлагыг Сонгуулийн Ерөнхий Хороонд хүргүүлжээ.

“Шударга сонгуулийн төлөө иргэний нийгмийн хяналт” сүлжээнээс 2008 оны 5-р сард СЕХ-ноос боловсруулсан “УИХ-ын Сонгуулийн саналын хуудсыг хэвлүүлэх, хадгалах, хүргүүлэх, хамгаалах журам”-ын төсөлтэй танилцаж тодорхой саналуудыг тусгуулахаар хүргүүлсэн. Сүлжээнээс оруулсан саналын гол агуулга нь саналын хуудастай холбоотой дээр дурдсан үйл явцад сонгуульд оролцож буй нам эвсэл, бие даан нэр дэвшигчид, иргэний нийгмийн байгууллагуудын харилцан тэнцвэртэй хяналт тавих бололцоог бий болгох, саналын хуудасны хамгаалалтыг сайжруулах зэрэг асуудалд голлон чиглэсэн байв. Уг саналыг СЕХ хүлээн авч 2008 оны 6 сарын 8–ны хуралдаанаараа саналын хуудсыг хэвлүүлэх, хадгалах, хүргүүлэх, хамгаалах журмыг баталж иргэний нийгмийн сүлжээнээс өгсөн саналуудаас заримыг тусгасаныг сүлжээнд нэгдсэн байгууллагууд сайшаан хүлээж авлаа.

Эрхэм Төрийн түшээд, сайд нар аа ! Та нарыг, “Тэгнэ” гэхэд би, “Тэгэхгүй нь дээ” гэж, мушгиж ойлгодог өвчтэй болчихлоо. “15 гал сөнөөгч залууг бүрэлгэсэн, хариуцлагагүй нь дэндсэн гэхэд багадах ноёдод ял сонсгоно” гэж Та нар албан ёсоор сүржигнэсэн. Би, “Хэн ч хариуцлага хүлээхгүй нь дээ” гэж ойлгосон. Тэгээд хэний нь зөв болов? Та нарын амлалтыг эсэргээр хүлээж авсан миний зөв болох шив ! “Хортой архинд шатаж үхсэн 15 хүний гол буруутанг олж тогтооно” гэж та нар амалсан. Мушгидаг өвчтэй би л болсон хойно, “Гол буруутанг бус, туслах буруутангуудын хамгийн бяцхан хэдэн хөөрхийг яллаад ам хаах нь” гэж муу амалсан. Яг л ёсоороо болж байх шиг. Нам, Төр, Засгийнхаа айлдсаны эсрэг ойлгоод яваа намайг өршөө!

Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хууль болон Сонгуулийн Ерөнхий хорооноос гаргасан сонгуулийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх цаг хугацааны хуваарийн дагуу хэсгийн хороод сонгогчдын нэрийн жагсаалтыг 2008 оны 6-р сарын 9-ний өглөө гэхэд нэгтгэж, 2008 оны 6-р сарын 14-нд нийтэд чөлөөтэй танилцах бололцоо олгож өөрийн байранд ил тавих үүрэгтэй. Сонгуулийн 22-р тойргийн хэмжээнд нийт 42 хэсгийн хороо байгуулагдан үйл ажиллагаагаа явуулж буй. Гэтэл 2008 оны 6-р сарын 14, 15-ны өдрүүдэд 22-р тойргийн 34 хэсгийн хороодоор явж мониторинг хийхэд сонгогчдын нэрийн жагсаалт нэгтгэгдэж дуусаагүй, ил тавигдаагүй байна.